انواع سوختهای هوایی و مشخصات فنی آنها

به طور کلی در ایران , سه نوع سوخت هوایی با عناوین زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

    سوخت توربینی (Aviation Turbine Fuels)

    بنزین های هوایی (Aviation Gasoline)

    سیالهای افزایش دهنده قدرت موتور (Booster Fluids)

مهمترین سوختهای توربینی مورد استفاده در ایران که در موتور هواپیماهای جت توربین دار به کار گرفته میشوند , به سوختهای A.T.K یا JET A.1 و JP4 موسومند .

سوخت A.T.K:
از سوخت از برشهای مستقیم نفت خام به دست می آید و در ساخت آن معمولاٌ از نفت سفید تولیدی واحد ایزوماکس پالایشگاه (ISO Kerosine) استفاده میشود. نفت مذکور به دلیل درجه خلوص بالا (نداشتن گوگرد , مرکاپتانها) و اسیدیته پائین پس از ترکیب با مواد افزودنی مورد نیاز (Metal Deactivator , ASA3 , Anti Oxidant) مستقیماٌ قابل مصرف است .


سوخت JP4:
این سوخت نیز همانند سوخت A.T.K از برشهای مستقیم نفت خام حاصل می شود  و معمولاٌ از مخلوط کردن 30% از نفت آیزوماکس و حدود 70% از نفتهای مصرف شده در واحد یونیفایر به دست می آید (در بعضی مواقع به جای آن از H.S.R.G استفاده می شود) به منظور تنظیم فشار بخار این سوخت , ابتدا حدود 1% گاز C4  و دیگر مواد افزودنی مورد نیاز به آن اضافه شده و سپس به مصرف می رسد.



بنزین‌های هواپیمائی (Avaition Gasoline) :
بنزین هواپیمائی از جمله سوختهائی است که در هواپیماهای مجهز به موتورهای پیستونی از نوع رفت و برگشتی (Reciprocating) مورد استفاده قرار می‌گیرد . در بنزین های هواپیمائی کیفیت آرام سوزی . عدد اکتان بالا لزوماً باید ، درصد بیشتری از ترکیبات آن ، از پارافینهای شاخه‌ای تشکیل شده باشد ، زیرا وجود مقدار بیشتری از هیدروکربن‌های شاخه‌ای در بنزین هواپیمائی افزایش عدد اکتان و کاهش ضربه (Knocking) را موجب می‌شود.


سیالهای افزایش دهنده قدرت موتور:
یکی از سوختهایی که در هواپیما به هنگام برخواستن آن و نیاز موتور به قدرت بیشتر ، مورد استفاده قرار می‌گیرد ، سوختهای افزایش دهنده قدرت موتور است که یک نوع از آن به سوخت واترمتانول معروف است . در هواپیماهای نوع توربینی قدرت موتور مستقیماً به عواملی چون: مقدار وزنی سوخت ، هوای ورودی به توربین و محفظه احتراق بستگی دارد . لدا قدرت و توان موتور در هنگام برخاستن از زمین ، به دلیل درجه حرارت بالای محیط رو به کاهش می‌گذارد.

کنترل‌های لازم برای سوخت‌های هوایی:
ف_ * ل*_ ت رینگ ذرات آب در سوختهای هوایی به دلیل برودت ارتفاعات و پیدایش کریستالهای یخ منجر به انسداد مجاری عبور سوخت و حذف ذرات ناخواسته در سوخت که در دراز مدت و حتی در شرایط عادی موجب گرفتگی تدریجی لوله‌های حامل سوخت می‌شود . علاوه بر آلودگیهای ناشی از وجود ذرات خارجی و آب ، آلودگیهای دیگری هم سوختهای هوایی را تهدید می‌کند که اهم آنها آلودگی سوخت ناشی از سورفاکتانها و میکروارگانیسمها است. سورفاکتانها بر عملکرد ف_ * ل*_ ت رهای جدا کننده آب و میکروف_ * ل*_ ت رهای مسیر انقال سوخت اثرات مخرب داشته و در دراز مدت موجب اختلال و بسته شدن زودرس ف_ * ل*_ ت رهای مسیر انتقال سوخت در سیستم سوخترسانی خواهند شد. چنانچه سوخت هوایی برای مدت طولانی با آب و لجن کف مخازن در تماس باشد با در مخازن و تاسیسات غیر استاندارد ذخیره سازی و نگهداری شود ، شرایط مطلوب برای فعالیت انواع میکرو ارگانیسم ا جمله باکتریها و قارچهای می‌باشد و آنها پس از تکثیر و رشد کافی ، آلودگی میکروبی سوختهای هوایی را موجب خواهند شد .